Khi Nào Bệnh Nhân Mắc Chứng Ngưng Thở Khi Ngủ Cần Dùng Máy Trợ Thở?

Khi Nào Bệnh Nhân Mắc Chứng Ngưng Thở Khi Ngủ Cần Dùng Máy Trợ Thở?

Ngưng thở khi ngủ không chỉ khiến người bệnh mệt mỏi mà còn tiềm ẩn nguy cơ tim mạch và đột quỵ. Tìm hiểu khi nào cần dùng máy trợ thở để cải thiện chất lượng giấc ngủ và bảo vệ sức khỏe toàn diện.

---

1️⃣. Ngưng thở khi ngủ – Căn bệnh thầm lặng nhưng nguy hiểm

Chứng ngưng thở khi ngủ (Sleep Apnea) là tình trạng đường thở bị tắc nghẽn tạm thời trong khi ngủ, khiến người bệnh ngưng thở lặp đi lặp lại từ vài chục đến hàng trăm lần mỗi đêm. Mỗi lần ngưng thở, cơ thể bị thiếu oxy, não buộc phải “đánh thức” bệnh nhân để thở lại – làm giấc ngủ gián đoạn, oxy máu giảm, lâu dài dẫn đến tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, đột quỵ, tiểu đường type 2.

Theo các nghiên cứu, hơn 80% người bị ngưng thở khi ngủ chưa được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Đó là lý do việc hiểu rõ khi nào cần dùng máy trợ thở (CPAP/BiPAP) là vô cùng quan trọng.

---

2️⃣. Khi nào cần sử dụng máy trợ thở?

Máy trợ thở không dành cho tất cả mọi người ngáy to hoặc ngủ không sâu. Việc chỉ định dùng máy CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) hay BiPAP (Bi-level Positive Airway Pressure) cần dựa trên mức độ rối loạn hô hấp khi ngủ, được xác định qua kết quả đo đa ký giấc ngủ (Polysomnography).

Dưới đây là các trường hợp được khuyến nghị dùng máy trợ thở:

🔹 1. Mức độ ngưng thở trung bình – nặng

      - Chỉ số AHI (Apnea-Hypopnea Index) > 15 lần/giờ.

      - Bệnh nhân thường xuyên mệt mỏi ban ngày, đau đầu buổi sáng, giảm tập trung.

      - Có hiện tượng ngưng thở >10 giây/lần, kéo dài lặp lại, gây tụt SpO₂ xuống dưới 90%.

🔹 2. Ngưng thở khi ngủ kèm bệnh lý tim mạch

     - Người bị tăng huyết áp, suy tim, loạn nhịp tim, hoặc bệnh mạch vành.

     - CPAP giúp duy trì oxy ổn định, giảm gánh nặng tim, hạn chế nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

🔹 3. Ngưng thở khi ngủ do béo phì hoặc tắc nghẽn đường thở

     - Người có chỉ số BMI > 30, cổ to, cằm ngắn, hoặc mô mềm vùng họng dày.

     - Áp lực dương liên tục của máy giúp mở rộng đường thở, cải thiện lưu thông khí.

🔹 4. Người không đáp ứng với biện pháp điều trị khác

     - Đã thử giảm cân, thay đổi tư thế ngủ, hoặc dùng khí cụ nha khoa nhưng không hiệu quả.

     - Khi đó, máy trợ thở là lựa chọn điều trị nền tảng và bền vững nhất.

---

3️⃣. Lợi ích của việc sử dụng máy trợ thở CPAP/BiPAP

✅ 1. Ổn định nhịp thở và oxy máu

Máy duy trì áp lực không khí nhẹ nhàng, ngăn tắc nghẽn đường thở – giúp hơi thở đều đặn, oxy máu ổn định suốt đêm.

✅ 2. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Bệnh nhân ngủ sâu hơn, tỉnh dậy tỉnh táo, giảm buồn ngủ ban ngày – đặc biệt hữu ích cho người lái xe, làm việc văn phòng hoặc học tập cường độ cao.

✅ 3. Giảm nguy cơ biến chứng tim mạch

Duy trì nồng độ oxy ổn định giúp giảm huyết áp, ổn định nhịp tim, phòng ngừa đột quỵ.

✅ 4. Tăng tuổi thọ và chất lượng sống

Nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh nhân dùng CPAP đều đặn có tỷ lệ sống lâu hơn, giảm đáng kể biến chứng mạn tính.

---

4️⃣. Những dấu hiệu cảnh báo cần đi khám sớm

Hãy chủ động thăm khám chuyên khoa Hô hấp hoặc Giấc ngủ nếu bạn có những dấu hiệu sau:

     - Ngáy to, ngưng thở hoặc thở hổn hển khi ngủ.

     - Mệt mỏi, buồn ngủ ban ngày dù đã ngủ đủ giấc.

     - Thường xuyên đau đầu buổi sáng, khô họng, mất tập trung.

     - Người thân nhận thấy bạn “ngưng thở” trong khi ngủ.

---

5️⃣. Lời khuyên từ chuyên gia

     - Không tự ý mua máy trợ thở khi chưa đo đa ký giấc ngủ hoặc chưa được bác sĩ chỉ định.

     - Chọn máy đạt tiêu chuẩn y tế (FDA, CE), có áp lực điều chỉnh linh hoạt, hoạt động êm ái.

     - Duy trì vệ sinh mặt nạ, ống thở và bình ẩm thường xuyên.

     - Tái khám định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh áp lực phù hợp.

---

6️⃣. Kết luận

Ngưng thở khi ngủ không chỉ là vấn đề “ngáy to” mà là một rối loạn hô hấp có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị đúng cách.
Máy trợ thở CPAP/BiPAP là giải pháp hiệu quả, an toàn và được chứng minh lâm sàng giúp người bệnh phục hồi giấc ngủ, giảm biến chứng và cải thiện sức khỏe tổng thể.